Tâm thần phân liệt dưới góc nhìn của Đông Y & Tây Y
25/10/2024Tâm thần phân liệt là một trong những nhóm bệnh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đối với cách suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của người bệnh. Đông Y và Tây Y đều có phân tích và phương pháp điều trị căn bệnh này.
Tâm thần phân liệt là gì?
Tâm thần phân liệt (schizophrenia) là một rối loạn tâm thần nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cách suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của người bệnh. Đây là một bệnh lý phức tạp, có xu hướng kéo dài và tác động sâu rộng đến khả năng hoạt động xã hội, làm việc, và duy trì mối quan hệ. Người bệnh thường có các triệu chứng như ảo giác, hoang tưởng, và rối loạn suy nghĩ.
Tâm thần phân liệt thường bắt đầu ở độ tuổi từ 16 đến 30, và có thể kéo dài suốt đời nếu không được điều trị đúng cách. Tuy nhiên, bằng cách điều trị phù hợp, người bệnh có thể kiểm soát các triệu chứng và có một cuộc sống tương đối ổn định.
Nguyên nhân và triệu chứng
Nguyên nhân gây ra tâm thần phân liệt:
Tây Y vẫn chưa xác định rõ nguyên nhân chính xác của tâm thần phân liệt, nhưng nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng đây là kết quả của sự tương tác giữa yếu tố di truyền, hóa học não bộ, và môi trường:
- Di truyền học: Nếu một người có họ hàng gần bị tâm thần phân liệt, nguy cơ mắc bệnh của họ cao hơn so với người bình thường.
- Bất thường trong hóa học não: Tâm thần phân liệt có liên quan đến sự mất cân bằng các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine và glutamate. Những bất thường này có thể dẫn đến các triệu chứng ảo giác, hoang tưởng và rối loạn tư duy.
- Yếu tố môi trường: Căng thẳng lớn, chấn thương thời thơ ấu, hoặc nhiễm trùng khi mang thai cũng được cho là các yếu tố kích hoạt hoặc làm nặng thêm bệnh tâm thần phân liệt.
Trong khi đó, dưới góc nhìn của Đông Y, tâm thần phân liệt bệnh tâm thần phân liệt thuộc phạm vi chứng điên cuồng và phát sinh do sự mất cân bằng âm dương và sự suy yếu của các tạng phủ, đặc biệt là Can (gan) và Thận.
Đầu tiên là khí huyết không lưu thông tốt, tắc nghẽn, tức là lượng máu để di chuyển lên não ít, dẫn tới việc không duy trì sự sống của dây thần kinh, làm ảnh hưởng đến tâm trí và suy nghĩ.
Tiếp theo, Đông y cho rằng khi âm dương không cân bằng, tinh thần sẽ bị rối loạn. Những trạng thái như lo âu, sợ hãi, hoặc cuồng loạn thường liên quan đến Can và Tâm (tim).
Suy yếu Can và Thận cũng được coi là một trong những nguyên nhân chính. Can được coi là nơi lưu giữ và điều khiển khí huyết, trong khi Thận kiểm soát tinh thần. Sự suy yếu của hai tạng này có thể dẫn đến tình trạng tâm trí không ổn định, hoang tưởng và loạn thần.
Triệu chứng của tâm thần phân liệt:
Tây y chia các triệu chứng của tâm thần phân liệt thành ba loại chính: triệu chứng dương tính, âm tính và nhận thức.
Triệu chứng dương tính bao gồm ảo giác (nhìn thấy hoặc nghe thấy những thứ không có thật), hoang tưởng (niềm tin sai lầm), rối loạn tư duy và lời nói, hành vi kỳ lạ hoặc không kiểm soát. Triệu chứng âm tính sự giảm sút các khả năng chức năng như không có cảm xúc, mất hứng thú với cuộc sống, khó duy trì các mối quan hệ xã hội, hoặc ít nói. Triệu chứng nhận thức gồm giảm khả năng chú ý, nhớ nhớ quên quên, hoặc khó khăn trong việc giải quyết các vấn đề hàng ngày.
Còn theo quan niệm của Đông Y, bệnh tâm thần phân liệt thuộc phạm vi chứng điên cuồng, các triệu chứng được phân loại theo các thể bệnh khác nhau, tùy thuộc vào tình trạng của từng người.
- Thể đàm thấp kết tụ là một trong những thể bệnh tâm thần phân liệt trong Đông Y, được miêu tả là có biểu hiện chủ yếu là tư duy phân tán, tình cảm lạnh nhạt, hành vi chậm chạp, thích cô độc, có ảo giác.
- Thể đàm hỏa nhiễu thần minh thì cứ bứt rứt không yên, nói hét lung tung, mắt tai đỏ, tinh thần kích động, ít ngủ hoặc thức trắng đêm, thích ăn đồ lạnh.
- Thể khí trệ huyết ứ khá giống thể đàm hỏa nhiễu thần minh, tức là cứ bứt rứt không yên nhưng lại hay nói năng bậy bạ, hành vi vô ý thức, ảo giác nghe nhìn, sắc mặt tối sạm, nữ giới mất kinh hoặc có huyết cục.
- Thể âm hư hỏa vượng thì lúc nào cũng hưng phấn, hiếu động, nghe nhìn có ảo giác, hát ca cười nói huyên thuyên, đánh người, phá của, ăn nhiều, nhu cầu chuyện ấy mạnh, người gầy, miệng khô khát.
- Thể dương hư thì người đó rất sợ lạnh, chân tay lạnh co ro, nói ít, người yếu mệt, da mặt sạm, không buồn ăn uống gì cả.
Phương pháp điều trị tâm thần phân liệt
Tây y và Đông Y điều trị thế nào?
Tây y và Đông Y đều có phương pháp điều trị bệnh tâm thần phân liệt nhưng có sự khác biệt. Tây y sẽ sử dụng kết hợp giữa thuốc chống loạn thần, liệu pháp tâm lý và các biện pháp hỗ trợ xã hội để điều trị tâm thần phân liệt.
Với Đông Y, các thầy lang sẽ tập trung vào việc điều hòa khí huyết, cân bằng âm dương và bổ trợ các tạng phủ để giúp tâm trí ổn định hơn. Các liệu pháp chính bao gồm dược liệu, châm cứu và thiền định.
So sánh giữa Đông Y và Tây Y trong điều trị tâm thần phân liệt
Tây Y tập trung vào điều chỉnh hóa học não bộ, giảm triệu chứng nhanh chóng bằng thuốc và liệu pháp tâm lý. Tuy nhiên, thuốc chống loạn thần có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn ngủ, tăng cân, hoặc rối loạn vận động.
Còn Đông Y tập trung vào điều hòa cơ thể từ bên trong, cải thiện tâm trí qua việc cân bằng âm dương và điều khí huyết. Phương pháp này thích hợp cho điều trị lâu dài và bồi bổ cơ thể, nhưng có thể yêu cầu kiên nhẫn hơn trong việc thấy kết quả.
Kết luận
Cả Đông Y và Tây Y đều có những ưu và nhược điểm riêng trong việc điều trị tâm thần phân liệt. Cần lưu ý rằng, dù phương pháp gì thì đều hướng tới một mục tiêu giúp bệnh nhân khỏe mạnh trở lại.
Ngày nay, rất nhiều nơi đã kết hợp giữa hai phương pháp có thể mang lại hiệu quả cao hơn, giúp người bệnh kiểm soát triệu chứng tốt hơn và cải thiện chất lượng cuộc sống và Phòng khám YHCT Khải Minh Đường là một trong những nơi như thế. Chúng tôi mong muốn mang lại giải pháp điều trị toàn diện, không chỉ tập trung vào triệu chứng mà còn bồi bổ cơ thể, ổn định tinh thần cho người bệnh và giúp họ sớm trở lại cuộc sống thường ngày.
Liên hệ ngay với Khải Minh Đường để được chúng tôi tư vấn!